Opis
INFORMACJE DODATKOWE
Ikona Matki Bożej (Eleusa), ręcznie pisana zgodnie z kanonem bizantyjskim.
- Rozmiar – 25 x 30cm
- technika: tempera jajowa (emulsję służącą do malowania tworzy żółtko z białym winem połączone z roztartymi pigmentami mineralnymi)
- materiał: deska lipowa
- szpongi, czyli poprzeczne kawałki drewna umieszczone z tyłu deski w celu jej wzmocnienia
- lewkas (deska pokryta jest gruntem wykonywanym na bazie kredy szampańskiej i kleju króliczego).
- kowczeg o szerokości 2cm (wgłębienie w środkowej części przedniej strony deski)
- ikona zabezpieczona jest kilkoma warstwami oleju twardoschnącego.
- złote tło.
WZÓR I HISTORIA
Eleusa – typ ikonograficzny przedstawień Matki Bożej z Dzieciątkiem, ukazujący Marię, która trzyma w ramionach młodzieńczego Chrystusa i pochyla głowę, aby przytulić swój policzek do policzka syna. Chrystus obejmuje ją jedną ręką (często niewidoczną) za szyję, a drugą trzyma w ręce Matki.
Takie przedstawienie obu postaci służy podkreśleniu ich silnego związku uczuciowego. Typ Eleusa wykształcił się prawdopodobnie w kręgu sztuki koptyjskiej, znany w Bizancjum od IX w. był jednym z najbardziej popularnych przedstawień maryjnych w sztuce wschodniochrześcijańskiej.
W ikonostasie pięciorzędowym Eleusa może występować, zastępczo, zamiast Hodegetrii w pierwszym rzędzie po lewej stronie obok Carskich Wrót.
Przykładem klasycznej, wzorcowej Eleusy jest ikona Matki Bożej Włodzimierskiej i ikona Matki Bożej Fiodorowskiej, a w polskiej ikonografii rzymskokatolickiej, np. wzorowany na ikonach bizantyjskich obraz Matki Boskiej Węglewskiej.